Rozwój technologii grzewczych, takich jak pompy ciepła sprawia, że wielu właścicieli budynków zastanawia się, jakie wymagania formalne związane z instalacją i eksploatacją tego rodzaju urządzeń muszą być spełnione. W szczególności poszukują odpowiedzi na pytanie, czy przegląd kominiarski jest obowiązkowy przy pompie ciepła. W poniższym artykule wyjaśniamy tę kwestię, odnosząc się do przepisów prawa budowlanego oraz praktycznych aspektów użytkowania urządzeń.
Pompa ciepła a przegląd kominiarski
Zgodnie z polskim prawem zarządca budynku i właściciele domów wyposażonych w systemy grzewcze mają obowiązek przeprowadzania okresowych przeglądów oraz czyszczenia kominów (spalinowych, dymowych, wentylacyjnych), a także sprawdzenia stanu technicznego instalacji gazowych. Ma to na celu ochronę zdrowia i życia ludzi, a także zapobieganie zagrożeniom pożarowym.
Zgodnie z art. 62 ustawy Prawo budowlane przeglądy kominiarskie powinny być przeprowadzane co najmniej raz w roku. Jeśli chodzi o nieruchomości ogrzewane paliwem stałym, takich jak węgiel czy drewno, czyszczenie przewodów kominowych powinno odbywać się aż cztery razy w roku. Sytuacja wygląda jednak inaczej w przypadku pomp ciepła, które zyskują w ostatnich latach na popularności jako nowoczesne i ekologiczne źródło ciepła. Jeśli zainstalowana pompa ciepła 4 kW nie wykorzystuje komina, to zazwyczaj nie ma obowiązku jego czyszczenia przez kominiarza.
Prawo budowlane i obowiązki właściciela nieruchomości
Zgodnie z prawem budowlanym wszystkie obiekty budowlane powinny być użytkowane zgodnie z zasadami bezpieczeństwa oraz dbałości o ich stan techniczny. Dotyczy to także budynków mieszkalnych jednorodzinnych oraz innych obiektów budowlanych, w których znajdują się urządzenia grzewcze, w tym pompy ciepła. Jak już wspomnieliśmy wyżej, przepisy wymagają regularnych kontroli takich elementów budynku jak:
- przewody kominowe (dymowe, spalinowe i wentylacyjne);
- wentylacja grawitacyjna;
- systemy odprowadzania spalin.
Choć pompy ciepła, które są źródłem ciepła niewymagającym odprowadzania spalin i właściciel nieruchomości jest zwolniony z obowiązku korzystania z usług kominiarza, to nadal wymagają regularnej konserwacji oraz przeglądów technicznych. Okresowe kontrole mają na celu zapewnienie bezpiecznej i efektywnej pracy urządzenia. Właściciel bez względu na rodzaj pomp ciepła powinien więc dbać o sprawdzenie stanu technicznego systemu. Dzięki temu mogą uniknąć awarii i przedłużyć żywotność urządzenia. Ponadto zabezpieczy się przed odmową wypłaty odszkodowania z ubezpieczenia w przypadku pożaru lub usterki pompy ciepła.
Nie oznacza to jednak, że każdy budynek z pompą ciepła nie wymaga standardowego przeglądu kominiarskiego. Konieczność przeprowadzenia kontroli zależy od charakterystyki instalacji grzewczej oraz obecności innych systemów grzewczych.
Czym jest Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków?
Jednym z najważniejszych obowiązków właścicieli i zarządców nieruchomości jest zgłoszenie rodzaju urządzenia grzewczego do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB). Dzięki temu systemowi można monitorować, jaki rodzaj źródeł ciepła znajduje się np. w domu jednorodzinnym oraz jakie są związane z nimi wymogi eksploatacyjne. Co więcej, właściciel domu lub zarządca budynku może zamówić wizytę kominiarza za pośrednictwem strony internetowej lub aplikacji mobilnej.
Dowodem przeprowadzenia przeglądu przewodów kominowych jest elektroniczny protokół wprowadzony przez kominiarza do systemu CEEB. To właśnie ten dokument od września 2023 roku jest jedyną uznaną formą potwierdzenia wykonania kontroli kominiarskiej. Użytkownik może pobrać e-protokół w dowolnym momencie ze swojego konta w systemie CEEB.
Przegląd kominiarski – co obejmuje?
Przegląd kominiarski dotyczy oceny drożności i stanu technicznego przewodów kominowych oraz ich czyszczenia, a także sprawdzenia przewodów wentylacyjnych i spalinowych. Osoba wykonująca przeglądy kominiarskie powinna posiadać odpowiednie kwalifikacje, w tym uprawnienia budowlane odpowiedniej specjalności lub kwalifikacje mistrza kominiarskiego.
W ramach przeglądu kominiarz sprawdza:
- czy przewody są drożne i wolne od zanieczyszczenia – sadzy, smoły, a także innych przeszkód, w tym ptasich gniazd, które mogą blokować cały przekrój komina;
- czy nie doszło do uszkodzeń spowodowanych przez niszczące działania czynników występujących w atmosferze;
- czy system wentylacyjny działa prawidłowo.
Efektem wizyty kominiarza jest protokół kominiarski sporządzony w formie elektronicznej.
Co powinien zawierać e-protokół z przeglądu kominiarskiego?
E-protokół dokumentujący wyniki przeglądu kominiarskiego musi zawierać precyzyjne informacje, które umożliwiają identyfikację obiektu oraz ocenę stanu technicznego przeprowadzonej kontroli. Istotne elementy, jakie powinny znaleźć się w e-protokole to:
- data przeprowadzenia kontroli – wskazuje, kiedy inspekcja została wykonana. Jest to istotne dla określenia terminów kolejnych przeglądów i weryfikacji regularności przeprowadzania przeglądu.
- dane osoby przeprowadzającej kontrolę – obejmują imię, nazwisko, numer uprawnień oraz specjalność, w której uprawnienia zostały wydane. Dokument musi być również opatrzony podpisem osoby wykonującej kontrolę.
- dane właściciela lub zarządcy obiektu – w protokole należy podać imię i nazwisko osoby prywatnej lub nazwę podmiotu zarządzającego budynkiem;
- identyfikacja kontrolowanego obiektu – opis budynku musi być na tyle precyzyjny, aby jednoznacznie określić, który obiekt był poddawany kontroli;
- zakres przeprowadzonej kontroli – dokument powinien zawierać informacje o tym, jakie elementy obiektu zostały sprawdzone;
- ustalenia z kontroli – zawierają szczegółowe wyniki inspekcji, w tym wykaz ewentualnych nieprawidłowości stwierdzonych podczas przeglądu;
- zalecenia dotyczące naprawy, jeśli wykryto nieprawidłowości;
- zakres niewykonanych zaleceń z poprzednich protokołów – dokument powinien odnosić się także do zaleceń wydanych podczas wcześniejszych kontroli, wskazując, które z nich pozostają niewykonane.
Szczególne przypadki – co warto wiedzieć?
W sytuacji, gdy w budynku zostały dokonane szczególnie istotne zmiany, np. wymieniono stolarkę okienną lub zamontowano dodatkowe urządzenia grzewcze, warto przeprowadzić kompleksową kontrolę instalacji. Dotyczy to zarówno oceny systemu wentylacyjnego, jak i potencjalnej potrzeby dostosowania przewodów kominowych dymowych.
Podsumowanie
W przypadku budynków ogrzewanych wyłącznie przez pompę ciepła, zgodnie z przepisami prawa budowlanego, przegląd komina przez właściciela nieruchomości jest zbędny. Obowiązek kontroli spoczywa na osobach posiadających w domach jednorodzinnych dodatkowe systemy grzewcze, np. kotły na paliwa stałe, które wymagają regularnego czyszczenia przewodów kominowych dymowych.
